© iStock
Wat ik me afvraag: waarom ziet men ter linkerzijde werken als een straf? Vanaf 2023 moeten mensen in Vlaanderen die langer dan twee jaar werkloos zijn, gemeenschapsdienst doen. Linkse partijen, gisteren bij monde van Kim De Witte (PVDA) hebben niet verrast met hun reactie (DM 22/12). Ze kunnen de maatregel niet snel genoeg afdoen als een stigmatiserende vorm van verkapte dwangarbeid. Onzin natuurlijk. De gemeenschapsdienst bestaat niet uit het dumpen van langdurig werklozen op de groendienst van de gemeente.
De Vlaamse versie van de gemeenschapsdienst is deel van het opleidingstraject van langdurig werklozen. Ze oefenen er vaardigheden die je op elke werkvloer nodig hebt. Hoe kun je er dan tegen zijn? En welk alternatief schuif je dan naar voren? Of is het dik oké dat we langdurig werklozen laten stikken in het sociaal isolement van de langdurige werkloosheid?
Ik heb goed nieuws voor de tegenstanders. Ik heb zelfs een alternatief. Beperk de werkloosheidsuitkering in de tijd tot twee jaar, weg met de gemeenschapsdienst. Een beproefd recept dat in de rest van Europa bijzonder activerend werkt. Zeker als je het combineert met activerende maatregelen zoals voorzien in een hoger nettoloon door lagere lasten op arbeid, mensen langer aan de slag te houden door SWT (het vroegere brugpensioen) af te bouwen, en langdurig zieken de kans te geven opnieuw te werken zonder dat ze onmiddellijk hun uitkering verliezen.
In België doet de regering net het tegenovergestelde. Paars-groen verhoogde al drie keer de werkloosheidsuitkeringen. Het leefloon verhoogt ze met maar liefst 12,5 procent. Daarboven kwam nog een extra premie van 50 euro per maand voor leefloners, onder het mom van corona, terwijl ze geen inkomensverlies lijden. En net nu onze arbeidsmarkt schreeuwt om arbeidskrachten schorst paars-groen de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen. Stuk voor stuk maatregelen die het verschil tussen werken en niet-werken kleiner in plaats van groter maken. Zo stimuleert paars-groen de inactiviteit in plaats van werken net aantrekkelijker te maken.
Is gemeenschapsdienst een wonderoplossing? Natuurlijk niet. Het is bittere noodzaak. De arbeidsmarkt is een regionale bevoegdheid. Maar voor veel beslissingen hangt Vlaanderen af van de federale regering. En wat moet een Vlaamse regering met een federale regering die enkel maatregelen neemt die inactiviteit stimuleren? Langdurig werklozen links laten liggen?
Werken geeft je niet alleen de kans op een inkomen. Het geeft je extra sociale contacten. Uit onderzoek blijkt dat dat dan weer een positief effect heeft op je gezondheid en zelfs op je levensverwachting.
Door te werken draag je ook actief bij aan de samenleving. Zo ben je meer betrokken bij de samenleving. Meedoen en meetellen is van levensbelang.
En als je moet gaan werken, dan word je ergens verwacht. Het geeft wat je doet betekenis en jou een beter zelfwaardegevoel. Is werken dan een zegen of een straf?
