(c) Thinkstock
Op het ontwerp kwam overigens ook felle kritiek van de Raad van State, de Nationale Arbeidsraad en de Adviesraad van het Sociaal Strafrecht, maar die werden door de paars-groene meerderheid gewoon naast zich neergelegd. Alle meerderheidspartijen keurden het ontwerp in de Commissie Sociale Zaken mee goed. De N-VA stemde tegen.
Inschakelen van gewone burgers
Volgens het voorstel mogen sociale inspecteurs zich voordoen als klanten, potentiële klanten, werknemers of potentiële werknemers om na te gaan of er gediscrimineerd wordt in een bedrijf, van zodra er ‘objectieve aanwijzingen van discriminatie zijn’. Vandaag is daarvoor eerst een formele klacht nodig van een burger die ook bevestigd wordt via datamining. Ook wil de regering het mogelijk maken om over te gaan tot praktijktesten terwijl de andere onderzoeksmethoden nog niet zijn uitgeput. Ten slotte wil men het ook mogelijk maken dat de sociale inspectie ‘derden’, gewone burgers dus, voor die testen kan inschakelen.
Misleiding
Björn Anseeuw reageerde vernietigend: “Dit wetsvoorstel gaat enorm ver. Door de vereiste van een voorafgaandelijke klacht te schrappen levert de regering de bedrijven over aan de goodwill van de sociale inspectie. Want van zodra iemand een ‘objectief vermoeden van discriminatie’ meent te hebben ten aanzien van een bepaald bedrijf, kunnen zij reeds gebruik maken van praktijktesten om dat bedrijf te gaan verbaliseren. De Raad van State zei eerder al dat dit begrip veel te flou was, zeker omdat het hier gaat om het aanwenden van een feitelijk onwettige opsporingsmethode, namelijk die van misleiding.”
Schrikbewind
En wat dan te zeggen van het mogelijk maken van de inzet van derden hiervoor. Dat zet de deur wagenwijd open voor ‘phishing-expedition’, waarbij de sociale inspectie via het versturen van grootschalige fake-sollicitaties zoveel mogelijk bedrijven wil betrappen op fouten. Anseeuw: “Hiermee glijden we af naar een schrikbewind. Je moet al op eieren lopen als werkgever wil je voortaan nog een aanwerving doen. Je kan immers onbedoeld en ongewild een fout maken en dan hard aangepakt worden op basis van zeer onduidelijke criteria. Dit zal de kansen van mensen die achtergesteld zijn op de arbeidsmarkt niet helpen. Integendeel: veel werkgevers zullen uit angst voor sancties op veilig spelen en zolang mogelijk talmen met het publiek uitschrijven van vacatures.”
“Waar zaten de liberalen van Open Vld en MR weer met hun gedachten, denkt u nu allicht. Wel: wij ook”, besluit Björn Anseeuw.
